Anders en beter

De Brusselse regering beslist binnenkort over het richtplan voor de Josaphatsite. Daar zullen 1.800 nieuwe woningen worden gebouwd. De vereniging Josaphat Commons wil een radicaal andere manier van besluitvorming, waarbij het belang van de...

Een Brussels volksparkje gelegen in een spoorwegsleuf achter in de machtige Tour & Taxi-site was deze zomer een van de mooiste plekken van Brussel: Parckfarm. De artificiële spoorwegvallei, gelegen in een bocht op de grens tussen Laken en Molenbeek en overkapt met drie oude bruggen, monumenten met alle charme van industriële archeologie, vormt een fraai postindustrieel landschap, een stuk neonatuur.

Jardin participatif, friche à repenser, savoir à partager: le patrimoine matériel et immatériel peut se conjuguer en dehors de la gestion de l’Etat ou du marché. La preuve en 18 exemples.

De rage van het stadstuinieren (urban gardening, guerrilla gardening, urban farming) is intussen ook in Brussel aangekomen, met als voorlopige parel aan de kroon een collectieve moestuin op het dak van de Koninklijke bibliotheek. Maar ook aan de Ninoofse Poort, Park Canal, en in La Parfumerie wordt geëxperimenteerd met stadstuinen. Hoewel vele van die pogingen kleinschalig, tijdelijk en enigszins aandoenlijk zijn, is de symbolische waarde groot: het is een activiteit van zelfvoorziening in voedsel die de ‘commoners’ door de ‘enclosures of the commons’ (van de 16de eeuw tot heden, van Morus tot Marx) ontnomen is. In deze tijden van ecologisch besef, voedselschaarste, economische crisis, urbanisering van de mensheid, de noodzaak tot ‘vegetarisering’ van ons dieet, zijn dit potentieel belangrijke initiatieven. En samen tuinieren en koken is natuurlijk op zich een basis activiteit van elke gemeenschapsvorming, van elke daad van ‘vergemeenschappelijking’.